LafiHacks dla komputera

18 grudnia 2023 Michał Zieliński

Komputery są nieodzowną częścią naszego codziennego życia, zarówno w pracy, jak i w czasie wolnym. Często jednak nie wykorzystujemy ich pełnego potencjału, spędzając zbyt wiele czasu na wykonywaniu zadań, które można znacznie przyspieszyć. W tym artykule przedstawiamy najlepsze lafihacks komputerowe - skróty klawiaturowe, triki i porady, które pomogą Ci zaoszczędzić czas, zwiększyć produktywność i skuteczniej korzystać z komputera.

Niezbędne skróty klawiaturowe

Skróty klawiaturowe to prawdopodobnie najprostszy sposób na natychmiastowe zwiększenie wydajności pracy z komputerem. Zamiast wielokrotnie klikać myszką, możesz wykonać tę samą czynność za pomocą kilku naciśnięć klawiszy.

Uniwersalne skróty w systemie Windows

Skrót Funkcja
Ctrl + C Kopiowanie zaznaczonego tekstu lub pliku
Ctrl + X Wycinanie zaznaczonego tekstu lub pliku
Ctrl + V Wklejanie skopiowanego lub wyciętego tekstu lub pliku
Ctrl + Z Cofnięcie ostatniej akcji
Ctrl + Y Ponowienie cofniętej akcji
Ctrl + A Zaznaczenie całego tekstu lub wszystkich plików
Alt + Tab Przełączanie między otwartymi aplikacjami
Win + L Zablokowanie komputera
Win + D Pokazanie pulpitu / zminimalizowanie wszystkich okien
Win + E Otwarcie eksploratora plików

Przydatne skróty w przeglądarce internetowej

Skrót Funkcja
Ctrl + T Otwarcie nowej karty
Ctrl + W Zamknięcie aktualnej karty
Ctrl + Shift + T Przywrócenie ostatnio zamkniętej karty
Ctrl + R Odświeżenie strony
Ctrl + F Wyszukiwanie na stronie
Ctrl + L Przejście do paska adresu
Ctrl + Tab Przełączanie między kartami

Optymalizacja systemu operacyjnego

Nawet najlepszy komputer może działać wolno, jeśli system operacyjny nie jest odpowiednio skonfigurowany. Oto kilka sposobów na przyspieszenie pracy systemu:

Przyspieszanie startu systemu Windows

  • Zarządzanie programami startowymi – Naciśnij Ctrl + Shift + Esc, aby otworzyć Menedżera zadań, przejdź do zakładki "Uruchamianie" i wyłącz zbędne programy, które uruchamiają się wraz z systemem.
  • Szybkie uruchamianie – Włącz funkcję szybkiego uruchamiania w Ustawieniach zasilania (Panel sterowania > System i zabezpieczenia > Opcje zasilania > Wybierz działanie przycisku zasilania).
  • Aktualizacja sterowników – Regularne aktualizowanie sterowników, szczególnie karty graficznej i dysku, może znacznie przyspieszyć działanie systemu.
  • Defragmentacja dysku – Jeśli używasz tradycyjnego dysku HDD (nie SSD), regularna defragmentacja może przyspieszyć dostęp do plików. Wpisz "defragmentacja" w menu Start, aby znaleźć odpowiednie narzędzie.

Efektywne zarządzanie pamięcią

  • Zamykanie nieużywanych aplikacji – Regularnie sprawdzaj Menedżera zadań i zamykaj aplikacje, których nie używasz, ale które zużywają zasoby.
  • Limit zakładek w przeglądarce – Zbyt wiele otwartych zakładek może znacząco obciążyć pamięć RAM. Używaj rozszerzeń do grupowania i zapisywania zakładek na później.
  • Rozszerzenia przeglądarki – Niektóre rozszerzenia, takie jak uBlock Origin, mogą zmniejszyć zużycie zasobów przez blokowanie ciężkich reklam.
  • Czyszczenie pamięci podręcznej – Regularnie czyść pliki tymczasowe i pamięć podręczną przeglądarki. W Windows wpisz %temp% w oknie uruchamiania (Win+R) i usuń niepotrzebne pliki.

Organizacja plików i folderów

Uporządkowany system plików to klucz do szybkiego znajdowania potrzebnych dokumentów i efektywnej pracy.

Skuteczne systemy organizacji plików

  • System PARA – Dzieli pliki na cztery kategorie: Projekty (nad którymi aktualnie pracujesz), Obszary (stałe obszary odpowiedzialności), Zasoby (tematy, które Cię interesują) i Archiwum (nieaktywne elementy z pozostałych kategorii).
  • Zasada 3-2-1 kopii zapasowych – Twórz 3 kopie ważnych danych, przechowuj je na 2 różnych nośnikach, a 1 kopia powinna być przechowywana poza domem (np. w chmurze).
  • Konwencja nazewnictwa – Używaj spójnego systemu nazewnictwa plików, np. RRRR-MM-DD_Nazwa-Projektu_Wersja.
  • Pliki tymczasowe w jednym miejscu – Stwórz folder "Tymczasowe" na pulpicie do przechowywania plików, które będą potrzebne tylko przez krótki czas, i regularnie go czyść.

Szybkie wyszukiwanie plików

  • Wyszukiwanie zaawansowane – W Windows Explorer użyj opcji wyszukiwania zaawansowanego, wpisując np. "type:docx" aby znaleźć dokumenty Word.
  • Indeksowanie wyszukiwania – Upewnij się, że opcja indeksowania wyszukiwania jest włączona dla folderów, których często używasz (Panel sterowania > Opcje indeksowania).
  • Aplikacje typu Launcher – Programy takie jak Launchy, Wox czy PowerToys Run (dla Windows) pozwalają na szybkie uruchamianie aplikacji i wyszukiwanie plików za pomocą klawiatury.
  • Ulubione i przypięte foldery – Dodawaj często używane foldery do Ulubionych w Eksploratorze plików lub przypinaj je do paska zadań.

Produktywność w aplikacjach biurowych

Pakiety biurowe takie jak Microsoft Office czy Google Workspace oferują wiele ukrytych funkcji, które mogą znacznie przyspieszyć Twoją pracę.

Microsoft Word - zaawansowane triki

  • Nawigacja po dokumencie – Użyj F5 lub Ctrl + G, aby otworzyć okno nawigacji i szybko przejść do wybranej strony, sekcji czy komentarza.
  • Zaznaczanie tekstu – Kliknij na początku tekstu, przytrzymaj Shift i kliknij na końcu, aby zaznaczyć cały fragment. Kliknij trzy razy w akapit, aby zaznaczyć go w całości.
  • Style i formatowanie – Używaj stylów (Nagłówek 1, Nagłówek 2 itd.) zamiast ręcznego formatowania tekstu. Pozwoli to na automatyczne generowanie spisu treści i łatwą zmianę wyglądu całego dokumentu.
  • Autokorekta i autotekst – Skonfiguruj Autokorektę, aby automatycznie zamieniać często używane skróty na pełne frazy (np. "pzdr" na "Pozdrawiam serdecznie").

Excel - zwiększanie efektywności

  • Autouzupełnianie – Przeciągnij krawędź komórki lub użyj Ctrl + D (w dół) lub Ctrl + R (w prawo), aby skopiować formułę do sąsiednich komórek.
  • Szybkie formatowanie – Zaznacz dane i naciśnij Ctrl + T, aby przekształcić je w tabelę z filtrami i możliwością sortowania.
  • Flash Fill – Excel potrafi automatycznie rozpoznać wzorzec i wypełnić pozostałe komórki. Wprowadź kilka przykładów i naciśnij Ctrl + E.
  • Względne i bezwzględne odwołania – Użyj znaku $ przed nazwą kolumny lub numerem wiersza (np. $A1 lub A$1), aby zablokować odpowiednio kolumnę lub wiersz podczas kopiowania formuły.

Optymalizacja przestrzeni roboczej

Sposób, w jaki organizujesz swoje cyfrowe środowisko pracy, ma ogromny wpływ na produktywność.

Zarządzanie oknami

  • Przyciąganie okien – Przeciągnij okno do krawędzi ekranu lub użyj Win + Strzałka, aby automatycznie dopasować je do połowy ekranu.
  • Wirtualne pulpity – Użyj Win + Tab, aby otworzyć widok zadań i stworzyć wiele wirtualnych pulpitów. Przełączaj się między nimi za pomocą Win + Ctrl + Strzałka.
  • Shake – Złap okno za pasek tytułu i potrząśnij myszką, aby zminimalizować wszystkie pozostałe okna.
  • Układ Aero Snap – W Windows 10 i 11 przyciągnij okno do rogu ekranu, aby zajęło 1/4 ekranu. W Windows 11 możesz także używać różnych układów siatki przez najechanie na przycisk maksymalizacji.

Personalizacja środowiska pracy

  • Własne skróty klawiaturowe – Skonfiguruj własne skróty dla często używanych aplikacji lub akcji. W Windows możesz to zrobić klikając prawym przyciskiem na ikonie programu, wybierając Właściwości i ustawiając skrót w odpowiednim polu.
  • Ustawienia myszy – Dostosuj prędkość kursora i funkcje przycisków myszy do swoich potrzeb w Panelu sterowania.
  • Aplikacje typu Clipboard Manager – Programy takie jak Ditto czy ClipClip pozwalają na zachowanie historii schowka i szybki dostęp do wcześniej skopiowanych elementów.
  • Automatyzacja rutynowych zadań – Naucz się podstaw automatyzacji za pomocą narzędzi takich jak Autohotkey (Windows) lub Automator (Mac), aby automatyzować powtarzalne zadania.

Bezpieczeństwo i ochrona danych

Bezpieczeństwo cyfrowe jest kluczowym elementem efektywnej pracy z komputerem.

Podstawowe zasady cyberbezpieczeństwa

  • Menedżer haseł – Używaj menedżera haseł takiego jak Bitwarden, LastPass czy KeePass do generowania i przechowywania silnych, unikalnych haseł dla różnych serwisów.
  • Uwierzytelnianie dwuskładnikowe (2FA) – Włącz 2FA dla wszystkich ważnych kont, aby dodać dodatkową warstwę zabezpieczeń.
  • Regularne aktualizacje – Zawsze instaluj aktualizacje bezpieczeństwa dla systemu operacyjnego i aplikacji jak najszybciej.
  • Szyfrowanie danych – Używaj szyfrowania dla wrażliwych danych. W Windows możesz użyć BitLocker, a w macOS - FileVault.

Bezpieczne przeglądanie internetu

  • Tryb prywatny/incognito – Używaj trybu prywatnego w przeglądarce (Ctrl + Shift + N w Chrome), gdy korzystasz z publicznych komputerów.
  • Rozszerzenia zwiększające prywatność – Instaluj rozszerzenia takie jak Privacy Badger czy HTTPS Everywhere, aby chronić swoją prywatność online.
  • VPN – Rozważ korzystanie z usługi VPN podczas łączenia się z publicznymi sieciami Wi-Fi.
  • Sprawdzanie adresów URL – Zawsze sprawdzaj adres strony w pasku przeglądarki przed wpisaniem wrażliwych danych, aby uniknąć phishingu.

Podsumowanie

Wprowadzenie tych lafihacks komputerowych do swojej codziennej pracy może znacząco zwiększyć produktywność i komfort korzystania z komputera. Pamiętaj, że najważniejsza jest praktyka - początkowo korzystanie ze skrótów klawiaturowych może wydawać się wolniejsze niż używanie myszy, ale z czasem staną się one drugą naturą i pozwolą na znacznie szybszą pracę.

Proponuję zacząć od nauki kilku najważniejszych skrótów klawiaturowych i stopniowo wprowadzać kolejne usprawnienia. Nie próbuj zmieniać wszystkich swoich nawyków naraz - to może być przytłaczające. Zamiast tego, ustal sobie cel nauki jednego nowego skrótu czy triku tygodniowo.

A Ty, jakie masz swoje ulubione lafihacks komputerowe? Podziel się nimi w komentarzach!